Wieloletnie doświadczenie w obszarze przestępczości gospodarczej, szczególnie jako prokurator, pozwoliło mi zaobserwować, że Kodeks karny skarbowy (KKS) jest obszarem prawa, który pozostaje niezrozumiały dla wielu osób. Oto moje spostrzeżenia:

• Niewielu adwokatów skutecznie prowadzi obronę w sprawach karnych skarbowych.

• Prokuratorzy często nie mają wystarczającej wiedzy o specyfice takich spraw, co skutkuje nadmiernym poleganiem na ocenach urzędników skarbowych.

• Urzędnicy skarbowi, szczególnie ci z doświadczeniem w kontrolach podatkowych, często przekładają swoje metody na działania karno-skarbowe, mimo że przesłanki odpowiedzialności podatkowej i karnej są odmienne.

• Sędziowie karny, obciążeni wieloma sprawami, nie zawsze mają możliwość specjalizowania się w prawie karno-skarbowym.

• Przedsiębiorcy, którzy często są stroną w takich sprawach, zwykle nie wiedzą, za co mogą odpowiadać i jakie mają prawa.

Dlatego adresuję ten artykuł przede wszystkim do Ciebie, drogi Przedsiębiorco. Rozumienie podstawowych zasad odpowiedzialności karno-skarbowej może pomóc Ci w ochronie Twoich interesów.

Co to jest przestępstwo skarbowe?

Przestępstwo skarbowe to czyn zabroniony określony w Kodeksie karnym skarbowym (KKS). Czyn ten z reguły dotyczy naruszenia interesów finansowych państwa. Przykłady obejmują:

• niezłożenie deklaracji podatkowej mimo uzyskania dochodu,

• zatajenie dochodu w deklaracji podatkowej,

• długotrwałe niewpłacanie należnych podatków,

• nieprowadzenie lub nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych,

• przemyt papierosów bez znaków akcyzy,

• wyłudzenie nienależnego zwrotu podatku VAT,

• niezłożenie wymaganych informacji (np. schematów podatkowych MDR, cen transferowych),

• prowadzenie gier hazardowych bez zezwolenia.

Skazanie za przestępstwo skarbowe jest wpisywane do Krajowego Rejestru Karnego, podobnie jak skazanie za przestępstwo z Kodeksu karnego (KK). Niektóre czyny mniej szkodliwe społecznie klasyfikowane są jako wykroczenia skarbowe, analogicznie do wykroczeń w prawie karnym.

Czy przestępstwa skarbowe znajdziemy w innych ustawach?

Nie. Przestępstwa skarbowe są uregulowane wyłącznie w Kodeksie karnym skarbowym. Czyn zabroniony opisany w innych ustawach, nawet jeśli dotyczy interesów finansowych państwa (np. niezłożenie sprawozdania finansowego w KRS), będzie przestępstwem z Kodeksu karnego, nie skarbowym.

Jakie zasady stosuje się do przestępstw skarbowych?

Do przestępstw skarbowych stosuje się zasady określone w KKS. Zgodnie z ogólną zasadą, przepisy KK nie mają zastosowania, choć istnieje wiele wyjątków.

Przykład: KKS wprowadza własne zasady wymierzania kar oraz szczególne przesłanki odpowiedzialności.

W zakresie procedury karnej, KKS odsyła do przepisów Kodeksu postępowania karnego (KPK), ale istnieje wiele specyficznych rozwiązań właściwych tylko postępowaniu karno-skarbowemu.

Wniosek: Aby skutecznie bronić się w sprawach karno-skarbowych, nie wystarczy znajomość ogólnego prawa karnego. Konieczna jest znajomość specyfiki KKS i wyjątków proceduralnych.

Czy za przestępstwa skarbowe grozi więzienie?

Tak, za przestępstwa skarbowe można trafić do więzienia. Kara pozbawienia wolności może wynosić nawet do 5 lat. W praktyce zdarza się stosowanie środków zapobiegawczych, w tym tymczasowego aresztowania, co potwierdzają liczne przypadki.

Przykład: Osoba oskarżona o wielokrotne wyłudzenie VAT może zostać aresztowana tymczasowo, zanim sprawa trafi na wokandę.

Podsumowanie

Przestępstwa skarbowe to złożony obszar prawa wymagający specjalistycznej wiedzy. Ich specyfika polega na konieczności zrozumienia odmiennych zasad odpowiedzialności oraz licznych wyjątków proceduralnych. Dlatego, drogi Przedsiębiorco, warto mieć podstawową świadomość swoich praw i obowiązków, a w razie potrzeby zwrócić się o pomoc do prawnika specjalizującego się w prawie karno-skarbowym.

W kolejnym artykule przyjrzymy się bardziej szczegółowym kwestiom dotyczącym zarzutów w sprawach skarbowych oraz skutecznym strategiom obrony.

Masz pytania? Zawsze możesz skontaktować się z nami!